Zastosowanie terapii peptydem BPC-157 w chorobach skórnych

Streszczenie: Wspomniana funkcja regeneracyjna pozwala na zastosowanie terapii peptydem BPC-157 w chorobach skórnych. Peptyd nie tylko przyspiesza gojenie się powstałych dermatoz ale także łagodzi ich  objawy i rozprzestrzenianie się. Słowa kluczowe: skóra; naskórek,; skóra właściwa; gruczoły potowe; włos; mieszki włosowe; choroba skóry; dermatozy; liszajec zakaźny; atopowe zapalenia skóry; toczeń rumieniowaty; terapia peptydem BPC-157; zapalenie mieszka włosowego; oparzenie skóry; łuszczyca; trądzik różowaty Wykaz skrótów: AZS- Atopowe Zapalenie Skóry; BPC-157-Body Protection Compound; VEGF- Czynnik Wzrostu Śródbłonka Naczyniowego  

Skóra

Budowa skóry Skórę pokrywającą nasze ciało zaliczamy do największych narządów naszego ciała. Jej powierzchnia u dorosłej osoby mieści się w granicach 1,6-2,0 m², a grubość od 0,5 do 1,0 mm. Zbudowana jest z trzech podstawowych warstw: naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej oraz towarzyszących im gruczołów potowych i łojowych, włosów, paznokci, naczyń krwionośnych i limfatycznych oraz zakończeń nerwowych. Naskórek będący najbardziej zewnętrzną warstwą skóry, składa się z warstwy podstawnej, kolczystej, ziarnistej, jasnej i rogowej. Elementami skóry właściwej są warstwy siateczkowa, brodawkowa i przydatki skóry. Sieć naczyń nerwowych znajduje się w skórze właściwej a unaczynienie skóry jest unaczynieniem tętniczo-żylnym i unaczynieniem limfatycznym. Ponadto powierzchnia skóry pokryta jest płaszczem lipidowym oraz złuszczonym naskórkiem. Poglądowe przypomnienie budowy skóry przedstawione jest  na poniższym schemacie. (Rys.1)   [caption id="attachment_750" align="aligncenter" width="782"] Rysunek 1. Schemat budowy skóry człowieka[/caption]   Funkcje skóry Skóra, spełniając ważną rolę fizjologiczną, ochrania narządy wewnętrzne przed szkodliwymi czynnikami środowiskowymi, fizycznymi, chemicznymi i mikrobiologicznymi. Pozwala również na zachowanie równowagi pomiędzy organizmem  a otoczeniem. Do najważniejszych funkcji skóry, które są powszechnie znane, należy wspomniana funkcja ochronna a także funkcja termoregulacyjna organizmu, udział w gospodarce wodnej i wydzielniczej, udział w procesie syntezy białek i niektórych związków oraz udział w metabolizmie białek, lipidów i węglowodanów. Dodatkowo pełni ważną funkcję w przypadku odpowiedzi immunologicznej organizmu oraz przewodnictwie bodźców czuciowych.   Choroby skóry (Dermatozy) Dermatozy są zmianami jakie występują na skórze. Mogą one dotyczyć wszystkich warstw skóry a nawet naczyń krwionośnych, chłonnych i nerwowych. Rozpoznanie choroby skóry stanowi powstanie wykwitów, które dzieli się na pierwotne i wtórne. Pierwsze są wynikiem rozwoju procesu chorobowego, natomiast drugi typ jest następstwem wykwitów pierwotnych jak np. blizna. Dermatozy możemy sklasyfikować na kilka grup dotyczących m.in etiologi schorzernia (wirusowe, bakteryjne czy pasożytnicze), lokalizacji zmian chorobowych ( włosy lub paznokcie), czy cech wykwitów pierwotnych. Choroby skóry są nie tylko uciążliwe w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu a ich nieestetyczny wygląd obniża nasze samopoczucie, dlatego tak ważna jest odpowiednia terapia pomagająca w wyleczeniu bądź złagodzeniu objawów. Niektóre z nich przedstawione zostaną poglądowo w poniższej tabeli (Tab.1)  

Tabela 1. Wybrane choroby skóry w przedstawieniu poglądowym  

Terapia peptydem BPC-157 na wybrane dermatozy

1.Zapalenie mieszka włosowego Jak wiadomo terapia peptydem BPC-157 stosowana jest w celu regeneracyjnym. Mieszki włosowe będące kanałami, z których wyrastają włosy, wchodzące w budowę skóry, tworzą płaszcz lipidowy, który chroni skórę przed uszkodzeniem. W momencie uszkodzenia mieszka włosowego, drobnoustroje przedostają się do kanałów, gdzie dochodzi do ich rozmnażania. W odpowiedzi obronnej organizmu powstaje stan zapalny. Zapalenie mieszków włosowych ma dwie podstawowe przyczyny powstawania, nieinfekcyjną oraz infekcyjną. Pierwsza z nich związana jest ze stosowaniem preparatów m.in z grupy kortykosteroidów ale również jako efekt zapalenia popromiennego przy nadmiernej ekspozycji skóry na słońce. Podłoże infekcyjne związane jest z bakteriami z grupy paciorkowców i gronkowców a także spowodowane zakażeniem pałeczką ropy błękitnej co najczęściej spowodowane jest przebywaniem w basenach, w których woda jest zanieczyszczona. Czynnikami zwiększającymi wystąpienie zapalenie mieszka włosowego  są codzienne czynności takie jak depilacja, golenie czy intensywny kontakt skóry z ubraniem. Zapalenie mieszka występuje w postaci czerwonego guzka lub chrosty otaczającej włos. Nieleczone zapalenie mieszka włosowego bądź nieumiejętne usunięcie włosa może prowadzić do nawrotów oraz poważniejszych schorzeń takich jak czyraki, dlatego nie można stanu tego bagatelizować. Do zapalenia mieszka włosowego na drodzę infekcyjnej może dochodzić podczas niskiej odporności naszego organizmu. W jednym i drugim przypadku niezbędne jest dostarczanie organizmowi substancji, które eliminują powstawanie dolegliwości. Jednym ze sposobów leczenia i profilaktyki jest terapia peptydem BPC-157 a.Terapia BPC-157 Stanom chorobowym skóry towarzyszy ból, dyskomfort oraz nieestetyczny wygląd, dlatego wysoko ceniona jest zdolność peptydu BPC-157 do przywracania skórze jej pierwotnego stanu. Dzięki działaniu BPC-157 dochodzi do proliferacji i różnicowania warstwy podstawnej naskórka co w przypadku zapalenia mieszka włosowego ma istotne znaczenie. Szybkie zamknięcie rany mieszkowej, poprzez migrację i proliferację komórek nabłonkowych ma kluczowe znaczenie dla przywrócenia funkcji bariery, która jest niezbędna dla ochrony organizmu. Działanie peptydu pobudza pracę makrofagów i fibroblastów, prowadząc do szybszego wyeliminowania stanu zapalnego i zagojenia rany, poprzez uwalnianie czynników wzrostu, które prowadzą do dalszej migracji i proliferacji fibroblastów. Dochodzi również do uwolnienia cytokiny zapalnej, aby wywołać odpowiedź immunologiczną, która pozwoli na eliminację zakażenia. Systematyczne stosowanie peptydu BPC-157 pozwoli na szybkie usunięcie zakażenia o podłożu infekcyjnym dzięki czemu będąc narażonym na działanie czynników sprzyjających jego powstawaniu, ryzyko zapaleniem mieszka włosowego będzie znikome. Stosowanie BPC-157 w przypadku wystąpienia zapalenia mieszka włosowego pozwoli na złagodzenie objawów, szybsze wyleczenie oraz zahamowanie rozprzestrzeniania się stanu zapalnego.   [caption id="attachment_752" align="aligncenter" width="475"] Rysunek 2. Terapia BPC-157 w leczeniu zapalenia mieszka włosowego[/caption]  2. Atopowe zapalenie skóry Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą chorobą zapalną skóry. Przyczyna powstawania AZS  nie jest jednoznacznie określona i poznana, jednak najprawdopodobniejsza i najczęstsza jest wersja dotycząca aspektów genetycznych. Do pozostałych przyczyn można zaliczyć nieodpowiednią higienę, alergeny lub nieprawidłowości ze strony układu odpornosciowego. Objawy towarzyszące atopowemu zapaleniu skóry to świąd, obrzęk, egzema, suchość i zaczerwienienie skóry oraz powstający liszaj. Skóra z czasem może stać się łuszcząca i pogrubona poprzez jej wiekszą wrażliwość m.in przy ciągłym rozdrapywaniu swdzącego miejsca. Odpowiednie leczenie potrzebne jest zatem do złagodzenia objawów choroby aby ta nie rozprzestrzeniała się poprzez powstawanie większych ognisk na skórze oraz bez przenoszenia ich na sąsiednie jej miejsca. a.Terapia BPC-157 Biorąc pod uwagę patomechanizm AZS, stwierdza się zaburzenie równowagi pomiędzy limfocytami TH1 i TH2, pomiędzy którymi zachowana powinna być równowaga warunkująca prawidłowość budowy skóry bez zaburzeń chorobowych. Terapia BPC-157 w przypadku atopowego zapalenia skóry pozwala na postępowanie terapeutyczne celujące w szlaki komórek T, poprzez blokowanie specyficznych cząsteczek zaangażowanych w stan świądu i zapalenia. Jak wspomniano, w przypadku zapalenia mieszka włosowego, działanie peptydu pobudza działanie makrofagów. Istotne jest to podczas terapii atopowego zapalenia skory, ponieważ  poprzez ich pobudzenie zwiększona zostaje produkcja limfocytów  B, T oraz NK co prowadzi do przywrócenia równowagi pomiędzy limfocytami T a co za tym idzie złagodzenia objawów atopowego zapalenia skóry w tym nadmiernego  zrogowacenia i zliszajowacenia, wynikającego z silnego swędzenia. W leczeniu AZS najczęściej stosowane są leki z grupy kortykosteroidów, które przy dłuższym czasie stosowania charakteryzują się szerokim spektrum działań niepożądanych, dlatego tak ważne jest zastosowanie terapii alternatywnej w działaniu pożądanym jednocześnie eliminując groźne skutki uboczne. BPC-157 jako produkt w pełni bezpieczny, nawet przy dłuższym czasie stosowania może zostać nowym mediatorem w przypadku leczenia atopowego zapalenia skóry. (Rys.2) [caption id="attachment_753" align="aligncenter" width="569"] Rysunek 3. Wpływ terapii BPC-157 na łagodzenie objawów atopowego zapalenia skóry[/caption] 3.Oparzenia skóry Oparzenie w przypadku skóry charakteryzuje się jej uszkodzeniem w różnym stopniu. Wyróżnia się określone stopnie oparzeń  gdzie pierwszy obejmuje tylko naskórek na powierzchni ciała, drugi obejmujący wszystkie warstwy naskórka i część skóry właściwej pod naskórkiem i  trzeci obejmujący wszystkie warstwy skóry i naskórka dochodząc do podskórnej tkanki łącznej. Czwarty stopień dotyczy głębszych tkanek i martwicy. Ze względu na powierzchnię oparzenia dzielimy je na oparzenia lekkie, oparzenia średniego stopnia oraz oparzenia ciężkie. Leczenie oparzeń jest niekiedy żmudne i bolesne dlatego ważne jest odpowiednie leczenie łagodzące objawy i przyspieszające ich gojenie. a.Terapia BPC-157 Podczas terapii peptydem BPC-157 dochodzi do zwiększenia produkcji włókien kolagenowych. W przeprowadzonych badaniach stwierdzono również zmniejszoną liczbę komórek zapalnych. Peptyd promuje działanie czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego VEGF, powodując powstawanie naczyń krwionośnych co wspomaga procesy regeneracyjne skóry. W profilu działania BPC-157, w przypadku oparzeń, obserwowano również mniej rozległą martwicę i  tworzenie retikuliny skórnej. Dzięki wspomnianym procesom oparzenie goi się szybciej i skuteczniej a blizny powstałe w jego wyniku są mniejsze i spłycone.   4.Martwica skóry Martwica skóry pojawia się w miejscu istniejącej rany, najczęściej takiej, która powstała w wyniku zmiażdżenia, odmrożenia czy oparzenia. Przyczyną powstawania martwicy skóry jest niedotlenienie lub niedokrwienie tkanek a także zakażenie bakteriami. W przypadku martwicy skóry wyróżnia się jej dwa rodzaje, zgorzel sucha, która nie jest spowodowana przez bakterie oraz zgorzel wilgotna, która powstaje poprzez namnażanie się bakterii blisko rany. Objawy towarzyszące przy martwicy związane są z bólem, powstawaniem obrzęku i zaczerwienienia a w kolejnym etapie z pojawiającymi się pęcherzami wypełnionymi ropą i gazem. Dodatkowo, przy martwicy, występują objawy ogólne, dotyczące całego organizmu, takie jak złe samopoczucie, podwyższenie ciśnienia czy temperatury ciała. Leczenie martwicy związane jest z wdrożeniem antybiotyków, zbiegiem tlenoterapii lub usunięciem martwej tkanki. Nowoczesne metody wskazują na zastosowanie peptydu BPC-157 w terapii leczenia martwicy skóry. a.Terapia BPC-157 BPC-157 działając regeneracyjnie powoduje zmniejszenie owrzodzeń lub brak ich powstawania w obrębie rany. Działanie peptydu powoduje, że obszar martwicy jest znacznie zmniejszony a rana spłycona. Aktywując czynnik wzrostu (TGF)-b1, peptyd BPC-157 prowadzi do zwiększonej liczby naczyń włosowatych, ale bez wzrostu ich średnicy, zaawansowane tworzenie retikuliny skórnej i włókien kolagenowych oraz zwiększonej liczby zachowanych mieszków włosowych. Całość procesów wskazuje na skuteczność terapii BPC-157 przy martwicy skóry.   5.Łuszczyca Łuszczyca jest przewlekłą i nawracającą chorobą skóry, która nie jest chorobą zakaźną. Zmiany występujące na skórze są widoczne i występują zazwyczaj na takich obszarach jak łokcie, kolana czy owłosiona skóra głowy. Przyczyna choroby nie jest jednoznaczna jednak najczęściej wskazuje się czynniki genetyczne związane z polimorfizmem genu HLA-Cw6. Łuszczyca może mieć również podłoże immunologiczne, gdzie istotną rolę odgrywają komórki Langerhansa, limfocyty grasicozależne i limfocyty T. Objawami jakie występują w trakcie trwania choroby, w pierwszej kolejności są, łuszczące się wykwity o czerwono brunatnym kolorze. Skóra po zdrapaniu charakterystycznych łusek jest gładka i błyszcząca. Kolejnym, możliwym objawem jest wrażliwość skóry na zadrapania, gdzie przy nawet  najmniejszym zadrapaniu pękają naczynia krwionośne powodując krwawienie w tym miejscu. Sposób leczenia łuszczycy zależy od stopnia zaawansowania choroby i obejmuje leczenie miejscowe bądź ogólnoustrojowe. a.terapia BPC-157 Peptyd BPC-157 charakteryzuje się zdolnością do hamowania zwiększonej ekspresji β-defensyn, LL-37, RNazy 7, psoriazyny i lizozymu dzięki czemu może stanowić u pacjentów z łuszczycą jeden z głównych czynników odpowiadających za obniżoną podatność na infekcje skórne. Sam peptyd nie wyeliminuje choroby, jednak znacznie polepszy komfort życia przy jej występowaniu oraz zminimalizuje jej objawy do minimum. Istotny jest również przebieg choroby. Zmiany skórne towarzyszące łuszczycy występują kolejno, w ściśle określonych po sobie fazach. Podczas terapii BPC-157 może dojść do zahamowania niektórych z faz, powodując zahamowanie rozprzestrzeniania się choroby i możliwość wystąpienia ostrzejszych jej objawów. [caption id="attachment_754" align="aligncenter" width="716"] Rysunek 4. Wpływ terapii BPC-157 w przypadku zmian łuszczycowych[/caption] 6.Trądzik różowaty Trądzik różowaty jest chorobą przewlekłą, dotycząca tylko obszaru twarzy. Warto wspomnieć, iż jego występowanie rozpoczyna się najczęściej po 30 roku życia, nawet kiedy wcześniejszy brak objawów na to nie wskazywał. Przyczynami powstawania trądziku różowatego są uwarunkowania genetyczne oraz podłoże hormonalne i naczyniowe. Dodatkowo w powstawaniu trądziku różowatego mogą brać udział czynniki egzogenne, infekcyjne, występujące miejscowo (w tym zakażenia), czynniki pokarmowe (nieodpowiednia dieta), psychogenne (stres) oraz atmosferyczne (słońce, wilgoć, zimno). Rzadziej występująca przyczyną jego powstawania są następstwa stosowania antybiotyków lub statyn. Objawy rozpoczynają się najczęściej od zmian na skórze nosa, następnie poszerzają się o policzki, podbródek, czoło oraz szyje i dekolt. Podczas leczenia trądziku różowatego wymagana jest zmiana stylu życia a w leczeniu miejscowym i ogólnym stosuje się antybiotyki. Jako prekursor w leczeniu trądziku różowatego stosuje się peptyd BPC-157. a.terapia BPC-157 W chorobie skóry jaką jest trądzik różowaty następują zmiany charakteryzujące się wysoką ekspresją katelicydyny. Poprzez działanie peptydu BPC-157 dochodzi do rozpoczęcia pracy przez enzym KLK5, który w wysokich stężeniach występuje w obrębie zmian skórnych. W skórze zmienionej poprzez trądzik różowaty enzym KLK5 obecny jest w całym naskórku a działanie BPC-157 powoduje obniżenie jego stężenia powodujące jego obecność tylko w górnych warstwach naskórka (warstwa ziarnista i rogowa). Proces ten prowadzi do zmniejszenia objawów, ich widoczności oraz zahamowaniu rozprzestrzeniania się trądziku na sąsiednie  obszary skóry twarzy.  

Podsumowanie

Zdrowa skóra, jej ciągłość i estetyczny wygląd gwarantują komfort życia i prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu. Zmiany chorobowe zwane dermatozami mogą dotyczyć zarówno małych zmian i obszarów skóry jak i zmian poważnych i rozległych. W obu przypadkach zastosowanie odpowiedniej terapii leczniczej jest istotne w złagodzeniu objawów i zahamowaniu rozprzestrzeniania sie choroby. Terapia peptydem BPC-157 jest skuteczna i bezpieczna w wielu przypadkach dotyczących dermatoz. Profilaktyczne stosowanie peptydu, nawet w dużych dawkach nie przynosi efektów niepożądanych a wręcz odwrotnie, terapeutyczny.   Bibliografia 1.Takeo.M, Lee.W,  Ito.M, Wound Healing and Skin Regeneration. 2015; DOI:10.1101/cshperspect.a023267 2.Wolk.K., Kunz.S, Witte.E. Friedrich.M, Asadullah.K, Sabat,R,  IL-22 increases the innate immunity of tissues. 2004; 21: 241-254; DOI: 10.1016/j.immuni.2004.07.007 3.Rieg.S, Steffen.H, Seeber.S, Humeny.A, Kalbacher.H., Dietz.K, Deficiency of dermcidin-derived antimi-crobial peptides in sweat of patients with atopic dermatitis correlates with an impaired innate defense of human skin in vivo. 2005; 174; 8003-8010; DOI:10.4049/jimmunol.174.12.8003 4.Seiwertha.S, Mikusa.D, Sikirica.P, Perovica.D, Kokica.N, Pentadecapeptide BPC 157 cream improves burn-wound healing and attenuates burn-gastric lesions in mice. 2001 DOI:10.1016/s0305-4179(01)00055-9 5.Bilic.M, Bumber.Z, Blagaic.A, Sikiric.P, The stable gastric pentadecapeptide BPC 157, given locally,improves CO2 laser healing in mice. 2004; DOI:10.1016/j.burns.2004.10.013 6.Sørensen.E, Cowland.J, Ganz.T, Borregaard.N, Wound healing and expression of antimicrobial peptides/polypeptides in human keratino-cytes, a consequence of common growth factors. 2003; 170, 5583-5589;  DOI:10.4049/jimmunol.170.11.5583 7.Christophers.E, Henseler.T, Contrasting disease patterns in psoriasis and atopic dermatitis. 2000; 48-51; 10.1007/BF00585919